Vệ sinh máy câu spinning – những điều cần lưu ý

Một máy câu cần có 03 chế độ bảo dưỡng đó là bảo dưỡng hàng ngày, bảo dưỡng theo định kỳ và bảo dưỡng toàn bộ.

Bảo dưỡng hàng ngày
Mỗi chuyến câu thường kéo dài trong vài ngày do vậy việc bảo dưỡng nên bắt đầu từ cuối mỗi ngày câu để chuẩn bị tốt cho buổi câu ngay sáng hôm sau

- Vệ sinh máy dưới vòi nước:

Cầm máy nằm theo phương ngang và rửa thật kỹ bằng nước sạch

Vặn thật chặt nút hãm và tay quay. Cầm máy nằm theo phương ngang và rửa thật kỹ bằng nước sạch từ vòi nước hoặc một chai nước. Dùng ngón tay kỳ cọ thật sạch nước mặn, các vết bẩn, vết ố của máu cá, mồi câu. Để phần dây trên ống dưới vòi nước thật lâu  nhằm rửa sạch nước mặn còn lưu lại trên dây. Cũng nên rửa sạch con lăn dây (roller). Nếu máy có chức năng bịt chống nước thì không phải lo lắng nhiều nhưng đối với các loại máy câu spinning thông thường  thì việc rửa máy trong tư thế nằm ngang là an toàn nhất vì nó giảm thiểu nguy cơ bị nước xâm nhập. 

Sau khi rửa xong, hãy lắc, giũ máy để loại bỏ nước còn đọng lại trên vỏ máy rồi đặt máy ở nơi thoáng mát, gần cửa sổ hong khô tự nhiên. Đừng bao giờ bỏ một cái máy vừa mới rửa đang còn ướt vào trong một túi nhựa hoặc một hộp kín.

Bảo dưỡng định kỳ
Tần suất thực hiện phụ thuộc vào việc dùng máy và từng loại máy. Bảo dưỡng định kỳ là để duy trì chế độ hoạt động êm ái, trơn mượt, giảm thiểu hư hỏng cho máy đồng thời giúp bảo vệ máy chống lại sự gặm mòn, phá hủy dần. Do vậy, một máy câu “lớn tuổi” sẽ cần bảo dưỡng thường xuyên hơn là các dòng máy hiện đại sau này vốn dĩ được làm từ công nghệ và vật liệu tiên tiến hơn, khả năng chống ăn mòn tự nhiên cũng cao hơn.

Bước 1: Cũng thực hiện việc rửa và hong khô tự nhiên như đã trình bày ở phần trên.

Bước 2: Tra dầu, mỡ cho máy. Cần phải cảnh báo trước với quí vị là có một số loại không phải là chất dùng để bôi trơn, ví dụ như WD40 chẳng hạn.

WD40 không phải là chất dùng để bôi trơn

WD40 là một loại dung môi cực mạnh, có khả năng hòa tan, làm phân hủy dầu nhờn do vậy chỉ nên dùng để làm sạch các bộ phận của máy trước khi tiến hành tra dầu, mỡ. Đáng tiếc là rất nhiều người nghĩ nó là dầu nhờn nên đã gây tổn thương cho máy câu của mình.

Để tra dầu đúng cách, cần thực hiện theo các bước sau:

Tra dầu cả hai khớp càng máy. Bật mở, đóng càng máy một vài lần để dầu lan sâu vào các khớp

 

Nhỏ một vài giọt dầu (oil) vào các ốc vít của khớp càng sau đó mở - đóng càng một vài lần

 

Hãy tra dầu thật kỹ bộ phận này, tra một vài lượt, dùng ngón tay cái xoa để dầu thấm sâu hơn

Cần phải hết sức lưu ý đến con lăn dây (roller) vì khi dây braid đi qua sẽ mang theo nước mặn khiến nước muối lọt sâu vào các kẽ trống dẫn đến con lăn và bạc đạn con lăn bị ăn mòn nhanh chóng. Hãy tra dầu thật kỹ bộ phận này, tra một vài lượt, dùng ngón tay cái xoa để dầu thấm sâu hơn. Nếu con lăn dây quá hẹp không vừa với ngón tay thì hãy lấy một mẫu ngắn dây mono và kéo cho nó chạy bên dưới lớp dầu vừa tra để dầu lọt sâu xuống dưới. Đặc biệt lưu ý: Nếu con lăn dây có cơ chế chống nước bằng dầu Mag-seal (có ở một số dòng máy cao cấp của Daiwa) thì không được tra dầu khác vào, chỉ cần rửa thật kỹ con lăn dây bằng nước sạch.

Tra dầu (oil) vào khớp giữa tay quay và núm tay quay

 

Nếu núm tay quay là loại mở thì tra dầu cả 2 bên

 

Nếu tay quay là khớp nối thì tra dầu vào khớp

Trên đây là tất cả những bộ phận cần tra dầu (oil). Các thành phần phải tra mỡ (grease) sẽ được trình bày dưới đây:

làm sạch trục bằng khăn giấy rồi dùng ngón tay xát mỡ (grease) lên phần trục dưới ống dây

Quay trục chính của máy lên cao, làm sạch trục bằng khăn giấy rồi dùng ngón tay xát mỡ (grease) lên phần trục dưới ống dây (ảnh). Nếu máy có vòng bịt ngăn nước ở trục thì vẫn phải tra mỡ vào. Một lớp mỡ mỏng sẽ loại bớt ma sát khi trục di chuyển lên-xuống.

Nếu núm chỉnh hãm có vòng bịt, dùng ngón tay xát mỡ lên toàn bộ vòng bịt này

 

Các vòng bịt núm hãm đều được bôi mỡ lên

 

Nếu tay quay có vòng bịt, cũng xát mỡ vào vòng bịt này

Bạn chỉ cần 03 phút để thực hiện tất cả những điều này, rất đơn giản và dễ dàng.

Bảo dưỡng lớn
Đây là dịch vụ bảo dưỡng toàn phần cho máy. Hầu hết những người câu nhiều cá, câu tận lực đều muốn  thực hiện bảo trì bảo dưỡng định kỳ mỗi năm một lần, nhưng có những người câu 3-5 năm cũng không cần bảo dưỡng, và cũng có những người thực hiện bảo dưỡng chỉ sau một vào tháng… tất cả tùy thuộc vào người câu và cả cách câu.

Việc bảo trì, bảo dưỡng toàn phần liên quan đến việc tháo lắp máy để làm sạch, bôi trơn các cơ phận bên trong. Đương nhiên không có một hướng dẫn chung cho việc này vì mỗi loại máy đều có những đặc thù riêng, cần phải có cách tháo lắp riêng biệt.

Phun (xịt) một chút dung dịch chuyên biệt vào khăn sạch và lau kỹ các vòng đệm hãm để làm sạch và loại trừ mỡ dư. Không phun dung dịch trực tiếp lên vòng đệm. Sau đó tra thêm một lớp mỡ mỏng vào các vòng đệm này, lau bớt phần dư và xếp lại các vòng đệm vào vị trí. Nếu các vòng đệm nguyên thủy là khô thì tốt nhất cứ để chúng khô ráo như ban đầu và chỉ lau sạch bằng vải khô để loại bỏ các mãng bụi.

Bộ phận ly hợp chống quay ngược cũng cần được làm sạch bằng dung dịch chuyên biệt, sau đó lắc và làm khô nó nếu có thể, rồi tra một lớp dầu mỏng vào các bộ phận bên trong và đĩa hãm. Cũng nên tra dầu ống bọc ly hợp.

Các bạc đạn có thể hoạt động trong nhiều năm mà không cần tra thêm dầu mỡ. Nếu chúng bẩn và cần phải làm sạch thì tháo các hộp che chắn ra và loại bỏ các lớp mỡ cũ bằng bàn chải đánh răng rồi xịt vào một ít dung dịch làm sạch chuyên dụng, sau đó lắc, giũ thật mạnh và để khô tự nhiên; tra một lớp mỡ mới và gắn hộp che bạc đạn lại như cũ. Một số loại hộp che bạc đạn được làm vừa khít, nếu tháo lấy bạc đạn ra thì không còn sử dụng được nữa, do vậy cần phải chú ý cân nhắc thật kỹ trước khi tháo hộp đựng bạc đạn ra. Cũng có nhiều loại bạc đạn vẫn vận hành tốt mà không cần hộp che chắn, tất cả phụ thuộc vào nhiều yếu tố và không có quy luật nào ở đây. Trong trường hợp bạc đạn có vòng bịt thì sẽ không bị bẩn nhưng vẩn có thể tháo ra vệ sinh và gắn trở lại bình thường. 

Các bánh răng và các cơ phận dao động nên được làm sạch bằng bàn chải đánh răng và dung dịch chuyên dụng, sau đó để khô và tra các loại mỡ đạt chuẩn.

Các vòng bịt ở máy câu nên được kiểm tra xem chúng có còn mềm mại không, có nứt không. Nếu tất cả đều ổn, dùng ngón tay quết mỡ xoa nhẹ nhàng lên vòng bịt và gắn vào vị trí cũ. Nếu các vòng bịt cho cảm giác xơ cứng, khô ráp, dễ gãy hoặc có vết nứt thì hãy thay vòng bịt khác.

Một số dòng máy (nhất là của Shimano) có cổng tra dầu riêng

Một số dòng máy (nhất là của Shimano) có cổng tra dầu riêng, người dùng thường nhỏ dầu (oil) vào máy thông qua cổng này nhưng lời khuyên là hãy dùng mỡ (grease) lỏng nhỏ vào bên trong.

Tháo dây ra và làm sạch khu vực chứa dây

Và lời khuyên cuối cùng, nếu máy câu không được sử dụng một thời gian dài, hãy tháo dây ra và làm sạch khu vực chứa dây. Đây là một trong những bộ phận dễ bị ăn mòn nhất vì dây mang theo nước mặn, khi khô đi, muối kết tinh sẽ gặm nhắm dần lớp vỏ bên ngoài của ống dây gây thiệt hại từ từ. Lời khuyên là không cất giữ máy câu với dây còn chứa trong ống.

(Theo Alan Hawk)

VietnamFishingReview

Bài viết liên quan:
- Bảo dưỡng máy câu đúng cách