Khám phá thế giới công nghệ (Bài 4: Zaion)

Mar 06, 2014 12:23:13

Hầu hết các loại máy câu thế hệ đầu tiên đều làm bằng kim loại, nhiều nhất là bằng nhôm, nhờ đặc tính cứng, khỏe dù chúng khó chế tác và khá nặng nề. Trong thế giới vật liệu làm máy câu, nhôm được xếp vào hàng kim loại nặng, điều này trở thành điểm yếu, nhất là khi xu hướng ưa chuộng loại dụng cụ câu tinh tế, nhẹ nhàng ngày càng lan rộng. Để khắc phục vấn đề trọng lượng, người ta bắt đầu chú ý đến ma-giê (năm 1970). Ma-giê cực kỳ xuất sắc trong vấn đề đảm bảo độ nhẹ, độ cứng, nhưng lại có nhược điểm là dễ gỉ sét hơn nhôm nhiều lần.

Đầu thập niên 1980, hãng Daiwa đã nghiên cứu thành công và chuyển sang sử dụng nhựa tổng hợp (có sợi thủy tinh trong thành phần). Loại vật liệu này khá nhẹ, không bị ăn mòn, phù hợp để làm máy câu nhưng độ cứng không đạt lắm, chúng chỉ được sử dụng trong một thời gian ngắn, để rồi hãng lại phải quay về với vật liệu nhôm truyền thống vào năm 1990.

Năm 1995, kim loại ma-giê gây được sự chú ý trở lại. Thời kỳ này, các nhà nghiên cứu đã áp dụng công nghệ chống gỉ cho ma-giê bằng cách xử lý bề mặt ma-giê trước khi chế tác. Thành tựu đó đã tác động mạnh mẽ đến ngành công nghiệp chế tạo máy câu cá. Các loại máy câu đắt tiền, kỹ thuật cao đều làm bằng ma-giê. Tuy nhiên, một ma-giê nhẹ, không gỉ, rắn chắc, luôn được câu thủ và giới chuyên môn đánh giá cao vẫn không làm nguôi đi tham vọng của Daiwa,“Chúng tôi muốn một chiếc máy câu phải làm được nhiều hơn thế nữa!” đại diện nhóm phát triển sản phẩm của hãng đã phát biểu như vậy khi lý giải vì sao họ tập trung vào carbon, quyết tâm biến carbon thành loại vật liệu chủ lực của hãng, có và vượt qua tất cả mọi ưu điểm của ma-giê, đó là vào năm 2004. Việc Daiwa muốn đi theo một đường hướng riêng biệt không có gì là lạ. Ai đã từng dùng qua đồ câu của Daiwa đều có thể thấy rõ thế mạnh quan trọng của hãng cũng như hiểu được giá trị và sự tiện nghi mà những sản phẩm này mang lại. Với khả năng nhạy bén của mình, Daiwa đã đi trước một bước khi nhìn ra tương lai của carbon, biến nó thành một tài sản vô cùng giá trị, một nét đặc trưng Daiwa, góp phần tạo dựng niềm tin, quyền lực và tầm ảnh hưởng về một thương hiệu dẫn đầu.

Khi so với các nguyên liệu được sử dụng trong công nghiệp thì carbon là cứng nhất. Daiwa đã từng rất thành công trong việc ứng dụng sợi carbon dài làm cần câu, nhưng máy câu thì lại khác, chúng có cấu trúc phức tạp hơn nhiều. Tuy không phải là lựa chọn tối ưu nhưng việc sử dụng sợi ngắn đã được tính đến. Các kỹ sư kiểm tra độ mạnh của sợi carbon đã được cắt ngắn, rồi đặt chúng vào trong một loại nhựa dẻo, tạo thành hợp chất nhựa-carbon. Tỉ lệ carbon được nâng lên từng chút một nhưng nhiều nhất cũng chỉ khoảng 10-15%, và đó là một tỉ lệ tối ưu, không thể tăng thêm được nữa. Không chấp nhận thực tế đó, hãng lại tiếp tục nghiên cứu, tìm mọi cách để nâng tỉ lệ carbon trong hỗn hợp lên gấp 3 lần so với hiện tại. Và cuối cùng, những nỗ lực của họ đã đơm hoa kế trái: năm 2007, chất liệu Zaion ra đời, trở thành loại vật liệu độc quyền của hãng.

Rotor của máy Daiwa T3 MX được chế tạo bằng chất liệu Zaion Carbon

Zaion là loại vật liệu tổng hợp từ nhựa carbon và sợi carbon mật độ cao, rất nhẹ, cứng, chắc, chống ăn mòn, có sức mạnh vượt xa Ma-giê tính trên cùng trọng lượng. So với các loại máy làm bằng than chì hoặc  nhựa có tính năng tương tự, máy câu bằng Zaion nhẹ hơn và mạnh hơn, có khả năng truyền rung động hiệu quả hơn hẳn.

Khi đã nghiên cứu thành công, Zaion vẫn vấp phải nhiều tranh cãi, nhiều nghi ngại, rằng carbon thì không thể mạnh hơn kim loại được. “Nếu chỉ là carbon tổng hợp thông thường, nghĩa là chỉ là hỗn hợp nhựa carbon (CFPTR), nó chắc chắn sẽ không thể so sánh với ma-giê, nhưng Zaion là loại vật liệu duy nhất không thể đánh đồng với carbon thông thường” đại diện nhóm phát triển của Daiwa trần tình. Họ cũng trình ra nhiều bằng chứng cho thấy:

- So với carbon tổng hợp thông thường với 20% thành phần sợi carbon thì Zaion đạt gấp đôi mức đó và không thể cắt nổi bằng loại dao bằng thép cứng chuyên dụng. Carbon tổng hợp thường, về cơ bản rất dễ vỡ do thành phần nhựa trong hỗn hợp là nylon 6, có đặc tính là độ cứng sẽ bị giảm đi một nửa nếu hấp thụ nước. Loại nylon có chất thơm sử dụng trong Zaion cứng hơn nhiều so với nylon 6 và không hấp thụ nước, do đó Zaion không mất đi đặc tính cứng, khỏe khi thấm nước.
- Máy câu làm bằng Zaion cũng nhẹ hơn máy làm bằng ma-giê, mặc dù việc làm máy nhẹ có thể thực hiện được với loại vật liệu nhựa gia cố hoặc carbon tổng hợp nhưng chúng thiếu độ bền.
- Ma-giê và nhôm rất dễ bị ăn mòn, trong khi Zaion được tạo từ loại carbon đặc biệt có tác dụng chống ăn mòn, không bị gỉ sét, có độ cứng cao và độ bền lâu dài.

* Bảng so sánh độ võng của vật liệu khi tải mức 5 kg. 

Từ trái qua: Zaion; Ma-giê; Nhựa-carbon; Vật liệu có cùng đặc tính

Ảnh cho thấy zaion có độ cứng cao nhất và độ võng thấp nhất khi so với các chất liệu Ma-giê, hợp chất nhựa-carbon thông thường và các loại vật liệu có cùng đặc tính khác.

* Bảng so sánh độ cứng, độ nhẹ, khả năng chống ăn mòn, độ chính xác giữa Zaion và các vật liệu.

So sánh độ cứng & độ nhẹ

 

So sánh khả năng chống ăn mòn & độ chính xác

- 100 là mức tối ưu nhất.
- Vạch màu cam: hợp chất nhựa-carbon thông thường.
- Màu đen: Zaion.
- Màu xanh dương: Ma-giê
- màu đỏ: nhôm

VietnamFishingReview