Dây câu nhìn từ quan điểm câu mồi giả

Apr 17, 2017 09:11:04

Từ khi câu cá trở thành một môn thể thao giải trí, thế giới dây câu đã thay đổi rất nhiều. Nhiều loại vật liệu, cả tự nhiên lẫn nhân tạo, được đưa vào làm dây câu. Trong lịch sử phát triền hàng trăm năm của dây câu, dây Nylon monofilament có được sự hưng vượng năm, sáu thập kỷ và nó chắc chắn vẫn duy trì vị thế số một nếu không có sự xuất hiện của một số chủng loại dây “đáng gờm” sau đó.

Câu cá đã trở thành một môn thể thao giải trí và dây câu nhờ đó cũng đã phát triển rất nhiều 

Thập niên chín mươi là thời kỳ hoàng kim của dây braid (thành phần chính là Gel Spun Polyethylene), bắt đầu từ Úc châu. Người ta thật sự choáng ngợp trước một loại dây mềm mịn, đường kính nhỏ, cắt nước sắc lẹm, đẩy mồi đi rất xa, êm ái và có lực kéo mạnh đến khó tin. Trong quá trình sử dụng dây braid, dây ngọn cũng đã được phát minh ra nhằm phát huy tối đa ưu điểm của dây braid và hạn chế thấp nhất những nhược điểm có thể gây khó khăn của nó. Dây ngọn cột vào cuối dây braid đã làm nên việc lớn: cá khó phát hiện dây hơn mà cũng triệt tiêu được sức giằng của cá … những điều này đã bù đắp được tính trơ, không co giãn thật khó chịu của dây braid.

Dây braid mềm mịn, đường kính nhỏ, đẩy mồi đi rất xa, êm ái và có lực kéo mạnh đến khó tin

Thời điểm này, Fluorocarbon cũng đã có mặt trên thị trường. Mặc dù trông có vẻ không khác gì dây Nylon monofilament nhưng loại dây mới này cứng hơn, chống mài mòn tốt hơn và thú vị hơn cả là lần đầu tiên, người đi câu biết thế nào là một loại dây “tàng hình” trong mắt cá. Đương nhiên, những phẩm chất có một không hai này đã làm cho Fluorocarbon nhanh chóng phổ biến. Nhiều năm sau đó, câu thủ câu mồi giả hầu như dùng braid làm dây trục kết hợp với dây ngọn fluorocarbon. Hệ thống này hoạt động rất tốt trong nhiều kỹ thuật câu.

Dây Fluorocarbon thường được dùng làm dây ngọn

Với người này, loại dây này là số một, nhưng với người kia nó là thứ đáng ghét, gây hấn và rắc rối… đơn giản chỉ vì họ không câu giống nhau, từ kỹ thuật, điểm câu, loại mồi, loại cá muốn bắt. Trong một thị trường có quá nhiều sự lựa chọn, bạn hãy tìm hiểu thật kỹ để biết loại gì thích hợp với mình. Hãy làm một so sánh nhỏ.

Dây braid với monofilament
Không có dây braid nào rẻ (mà tốt), giá thành là một trong những cửa ải khó khăn mà loại dây này phải vượt qua khi được đặt lên bàn cân với dây Nylon monofilament. Nhưng đắt lại “xắt ra miếng”! với lợi thế đường kính nhỏ lực tải lớn, căng và không giãn, dây braid dễ dàng phát hiện sự tương tác mồi rất nhỏ của cá, điều mà dây Nylon monofilament khó làm được. Đường kính nhỏ, dây mảnh lại trơn mượt, dây braid nâng cánh cho con mồi bay êm ái, lướt qua không khí, đáp xuống mặt nước, đưa xuống vùng nước sâu một cách nhẹ nhàng. Sự khác biệt này trở nên rõ ràng hơn khi câu Jigging, mồi Jig sẽ xuống đáy nhanh hơn, tiếp cận với địch thủ sớm hơn… không bị ảnh hưởng nhiều bởi dòng chảy như dây Mono. Những cú chạm của cá cũng truyền nhanh hơn qua cần. Khi câu cá Tráp, Vược ở mực nước từ 20-50m bằng dụng cụ câu nhẹ, mồi lure nhỏ, dây braid vẫn là sự lựa chọn hàng đầu. Với những ai quăng lure ở các bãi đá ngầm, bờ biển đòi hỏi phải quăng thật xa thì dây braid luôn được ưu tiên, điều này cũng đúng với các câu thủ câu rê, giật lure ở khu vực thoáng đãng, bằng phẳng, nước nông, bắt những con cá thừa khôn ngoan và cẩn trọng như Tráp…

Dây Nylon monofilament vẫn hiệu quả hơn dây braid khi câu ở các bãi đá ngầm, câu ghềnh...

Tuy nhiên, trong một vài tình huống, dây Nylon monofilament vẫn hiệu quả hơn dây braid, đó là khi câu ở các bãi đá ngầm, câu ghềnh, nơi mà chuyện va đập, hư dây xảy ra như cơm bữa. Việc buộc lại nút thắt hầu như được thực hiện liên tục suốt cả buổi câu dài. Khi đó, dây Nylon monofilament chất lượng cao, giá tốt là sự lựa chọn hoàn hảo. Một tình huống khác cũng đề cao dây Nylon monofilament đó là câu ngâm mồi bên dưới các vùng nước, xung quanh là cừ, cọc, gỗ, bần dày đặc. Lúc này, dùng dây braid có thể kéo mạnh được cá ra nhưng không thể tránh khỏi việc vướng, đứt nút thắt, phải liên tục buộc lại, vừa hao tốn vừa gây khó chịu. Khí đó, dây Nylon monofilament rẻ hơn dùng tiện lợi hơn nên được ưa chuộng hơn.

Dây Nylon monofilament so với Fluorocarbon
Như đã đề cập, một trong những nhận diện đặc trưng nhất của dây Fluorocarbon là tính chất “tàng hình” khi nó ở trong nước. Thật ra, Fluorocarbon không hoàn toàn biến mất nhưng so với Nylon monofilament và các loại dây khác, khả năng hiển thị của dây này là thấp nhất. Khi câu cá ở nước trong và câu cá nhát thì mới thấy hết được sự ưu việt của phẩm chất này. Vậy so với Fluorocarbon, Nylon monofilament có cơ hội nào? Mono vẫn có chỗ đứng trong một số kiểu câu, câu một vài loài cá nhất định. Do đặc tính có khả năng giãn nở, Nylon monofilament được câu thủ quốc tế chọn dùng khi câu những loài lắc luôn lắc mạnh đầu khi mắc câu như Tailor, Queenfish, Mulloway. Giằng co các loài cá này ở bãi biển, nơi mà sóng biển cũng góp phần tạo nên sự căng thẳng, dây ngọn có chút giãn nở như Nylon monofilament sẽ làm cho lưỡi bám chắc, cố định, còn với dây ngọn Fluorocarbon trơ cứng và ít giãn, lưỡi câu có thể dễ lung lay và vuột ra khỏi hàm cá. Thêm một điều nữa, trong câu mồi giả, sức mạnh của nút thắt là điều kiện tiên quyết để có thể mang cá về nhà, nhất là khi câu ở các bãi đá ngầm, câu ghềnh, câu rạn, (phải dùng dây lớn). Khi đó, dây nylon mono buộc nút thắt sẽ chặt và khỏe hơn là dây Fluorocarbon.

Tổng kết:
Dây Monofilament:
Ưu điểm: Dễ cột nút thắt, có thể cột được nhiều kiểu nút thắt; Cá tương đối khó thấy trong nước., Rất mạnh; Giá tốt và phù hợp với mọi nhu cầu;  Đàn hồi, dễ quăng, ít rối; Không chìm nhanh và có nhiều màu phù hợp với nhiều loại nước.

- Nhược điềm:
Mau hư do thấm nước và không cản được tia UV chiếu qua; Dây càng mạnh thì đường kính càng lớn; căng nên ít nhạy; hấp thụ nước.

Dây braid
Ưu điểm: Dây cứng, chắc, không giãn; siêu mảnh; không thấm nước và không dễ hư hỏng;  không thay đổi hình dạng ban đầu trong quá trình sử dụng; chứa được nhiều dây trong ống chứa.

Nhược điểm: Đắt tiền, có thể khó cột nút thắt và thay đổi mồi lure.

Dây Fluorocarbon
Ưu điểm: Khá mảnh và khó nhìn thấy trong nước, không giãn như dây nylon mono và mạnh hơn nhiều; tuyệt vời để câu lure nổi và mồi thật trên mặt; hỗ trợ đóng lưỡi mạnh và chắc chắn.

Nhược điểm: Khó cột chặt nút thắt hoặc nút thắt dễ bị hư, gãy nếu cột không đúng cách; không hoàn hảo lắm khi câu với máy đứng; đắt tiền; chìm nhanh nên không hoàn hảo trong mọi tình huống lure mồi.

Đề xuất:
Nhìn chung, Dây Nylon monofilament, braid hay Fluorocabon đều có vị trí nhất định trên thị trường dây câu rộng lớn này. Không phải lúc nào, các loại dây này cũng đều phát huy hết tác dụng cho nên bạn cần tìm hiểu trước khi mua. Dây Nylon monofilament có giá tốt, rất phù hợp với các kiểu câu mồi thật đơn giản, nhất là ở những nơi  có nhiều khả năng vướng, va đập (câu nơi có nhiều đá chẳng hạn). Braid có đường kính nhỏ nhưng sức tải mạnh, khả năng quăng xa và phát hiện các cú táp mồi của dây tốt hơn các loại khác. Dùng dây braid thì chứa được nhiều dây trên ống dây. Fluorocarbon là loại dây lý tưởng khi bắt cá Tráp, cá Hồi, cá Mú trong nước trong, tuy nhiên, dây ngọn Fluorocarbon cũng không phải luôn là sự lựa chọn tốt nhất trong một vài địa hình đặc thù. Bảng khuyến nghị sau đây có thể giúp bạn phần nào trong việc chọn dây phù hợp với từng loại mồi giả.

Loại mồi

Loại dây phù hợp

Các loại mồi nổi (Floating)

Monofilament/copolymer, hoặc dây PE tốt kết hợp với dây ngọn.

Mồi Nhái đã chống vướng

Dây PE nổi sẽ xuyên qua được đám thực vật rậm rạp khi cá mắc câu. Thảm thực vật này cũng che chắn được cho dây, cá khó phát hiện. Không dùng dây ngọn trong tình huống này.

Mồi Buzzbaits

Dây braid sẽ giúp quăng mồi xa, không giãn khi đóng lưỡi, không dùng dây ngọn.

Flipping/pitching

Chọn dây linh hoạt theo địa hình: điểm câu nhiều cừ, chà, dùng dây copolymer hoặc fluorocarbon. Khu vực nhiều rong rêu, thảm thực vật: dùng dây PE (không dây ngọn). Flipping/pitching là kỹ thuật câu giật, búng, liệng, chao mồi để câu Vược ở các khu nông – mồi lure thường là jighead, worm…

 

Drop-shot, jigs, worms

 

Loại mồi này chuyên câu cá đáy nên  dùng dây Fluorocarbon để tận dụng đặc tính chìm nhanh và nhạy của dây. Cũng có thể dùng dây braid chìm kết hợp với dây ngọn Fluorocarbon.

 

Dead-drift soft plastic

Dây PE kết hợp với dây ngọn monofilament hoặc fluorocarbon.

Crankbaits/Spinnerbaits

Dùng dây monofilament và copolymer sẽ có lợi thế lớn.

Suspending Jerkbait (mồi lửng)

Copolymer hoặc dây PE kết hợp dây ngọn.

Mồi sống

Tùy chọn theo đặc điểm cũng như độ sâu của điểm câu. Cần nhớ dây ngọn Fluorocarbon sẽ gần như “tàng hình” trong nước.

Hoàng Quốc Trí
VietnamFishingReview