Muôn kiểu Jigging (Bài 3: Jig Casting cá Thu – trò chơi đã thay đổi?)

Sau khi đã đạt được hạn ngạch vàng, thuyền trưởng Andy Cates đã đưa Colin Sarfeh và bạn bè của anh đến "The Ridge" (West Coat), nơi được biết đến như một lãnh địa của cá Ngừ vây vàng, Mú khổng lồ và nhất là những con sói biển của đại dương – cá Thu (wahoo). Được mệnh danh là sói biển của đại dương nhưng cá Thu lại có thể bị bắt bằng mồi casting jig, một việc chưa từng có trong suy nghĩ của Colin Sarfeh và nhóm bạn.

Colin Sarfeh và nhóm bạn trên thánh địa "The Ridge"

“Cái máy câu trolling hét lên inh ỏi báo hiệu một cuộc tấn công của cá Thu. Khi tàu được thả trôi theo dòng chảy, các bạn của tôi bắt đầu quăng mồi jig ra và tích cực rê vào với sự thích thú tột cùng. Chưa đầy 10 phút sau, ba gã đàn ông xung quanh tôi đã đóng cá, phá tan sự phẳng lặng của Thái Bình Dương. Chưa hết, gã kế bên còn bị cá trì kéo làm cho cần câu cong vòng xuống”, Colin hào hứng kể, “Tôi mê mẫn sự hỗn loạn đó. Nó khiến tôi không thể tập trung câu được. Con jig nặng đã dừng lại ở nửa vòng quay. Dây câu chảy tràn ra khỏi máy một cách gọn ghẽ nhưng trong nháy mắt, tôi hoàn toàn mất kiểm soát, không thể làm được gì hơn, còn chiếc máy câu thì không còn mẫu dây nào. Tôi chỉ nhận ra con jig đã biến mất và phần dây ngọn ở lại thì rách sờn”. Theo lời Colin, đã nhiều năm trôi qua rồi nhưng cũng như bao người khác đã từng chạm mặt với cá Thu, anh khó mà quên được cái cảm giác hồi hộp, lo lắng, phấn khích…khi đối mặt với chúng.

Cá Thu là một trong những loài cá săn mồi cứng rắn, ương ngạnh và khó nhằn nhất hành tinh này. Có thể nói nó là một “con quĩ” tốc độ, có khả năng di chuyển nhanh trong cột nước 60m/phút. Hàm răng thì sắc như dao, táp bất kỳ vật thể nào di chuyển nhanh. Khả năng chiến đấu thì khỏi phải bàn. Thịt lại rất ngon…Bấy nhiêu đó thôi cũng đủ làm cho loài cá này trở thành một trong những loài bị con người săn lùng nhiều nhất.

Câu cá Thu theo phong cách thể thao cũng như bất kỳ kiểu câu nào khác, nó là sự kết hợp của khoa học, nghệ thuật và bản năng tự nhiên của câu thủ. Cá Thu thích bám trụ quanh các tấm ván và những vật thể nổi, đôi khi chúng ở lẫn trong đàn với hơn chục loại cá khác nhau. Khi câu cá Thu ở biển khơi mênh mông, hãy cố gắng tìm kiếm các mảnh vỡ trôi dạt, xung quanh có nhiều cá nhỏ lượn lờ sẽ tìm thấy chúng. Có thể dùng mồi sống, mồi giả hoặc mồi chết để chinh phục loại cá đẹp mã, lanh lẹ và tinh quái này nhưng trong phạm vi bài viết này, chúng ta sẽ tham khảo một phương pháp câu mới: câu bằng mồi Jig, theo kiểu casting.

Loại mồi Jig dành câu cá Thu có hình dáng khá đặc biệt, lưỡi câu rất mạnh, thân lưỡi treo trong váy áo. Trong một nỗ lực thu hút cá và để dấu lưỡi sắc nhọn bên trong, các chất liệu như kim tuyến, cao su, kể cả lông thú, tóc… được huy động làm váy, áo với thiết kế mô phỏng các loài sinh vật trong tự nhiên (phổ biến nhất là cá hay mực). Một chiến thuật thường được áp dụng là quăng và cho Jig chìm sâu xuống 60-70 feet nước rồi quay thu dây kéo mồi lên nhanh gây sự chú ý với cá. Nếu con cá cướp mồi, tư thế đang trồi nhanh lên của con Jig sẽ giúp ấn lưỡi sâu vào miệng cá.

Mồi Catchy Seastrike chuyên câu cá Thu được nhiều câu thủ Mỹ ưa chuộng

Các câu thủ miền West Coat trong câu chuyện trên thì trung thành với loại mồi mà họ gọi là “Bomb” cũng tương tự như mồi Jig. Mồi “Bomb” có đầu bằng kim loại với những tua kim tuyến sặc sỡ tỏa đi từ phần đầu này. Đầu được nối với ít nhất 1 lưỡi câu nhỏ sắc bén (thường là 2 lưỡi trở lên), quấn thêm vào phần lưỡi chút vật liệu lấp lánh. Họ cũng thường dùng loại mồi Catchy Seastrike 33's, Raider Lures hoặc Salas 6X Jr.'s có trọng lượng từ 10 ounce với đủ loại màu sắc. Màu kim loại, sáng dạ quang, cam, hồng, tím xanh, đỏ đều có khả năng thu hút cá Thu miễn là được điều khiển với tốc độ thật nhanh. Máy câu cá Thu có tốc độ nhanh ít nhất là 4.1. Cần câu cá Thu theo kiểu casting Jig thường có chiều dài 7-8 feet, dây mono 40-50lb.

Mồi Jig Spanyd Raider nổi tiếng của hãng Shimano chuyên trị cá Thu

Cá Thu luôn là một thách thức lớn với  mọi câu thủ khắp thế giới, kể cả người có nhiều kinh nghiệm. Chúng rất nhanh, cơ thể lại thuôn dài nên bắt được chúng không phải là điều dễ dàng. Đóng lưỡi, cá mắc câu rồi chưa chắc đã an toàn. Lôi được cá về tàu là cả một vấn đề vì với hàm răng sắc như dao cạo, cá Thu dễ dàng cắt ngọt dây câu.

Cá Thu có đặc tính là thích tuần tra ở khu nước sát bề mặt, đặc biệt là quanh những vật nổi lềnh bềnh trên mặt biển và tấn công cá từ bên dưới. Hiểu được điều đó, thuyền trưởng giàu kinh nghiệm sẽ xác định vị trí của cá Thu bằng cách kéo mồi nặng chạy theo tàu với tốc độ thật nhanh, quanh các rạn san hô, gò đá, các điểm nổi cao trong nước hoặc gần các mảnh vỡ trôi nổi. Cá Thu là con cá tốc độ, chúng thích tấn công các con mồi chạy nhanh. Đừng e ngại nếu bạn kéo mồi chạy theo tàu với vận tốc 8, 9 thậm chí 10 hải lý, chúng sẽ đuổi theo kịp mồi chẳng mấy khó khăn. Kéo mồi chạy với tốc độ nhanh cho phép bạn kiểm soát được hầu hết khu vực nước. Sử dụng mồi có màu sắc phù hợp. Cá Thu có những màu sắc ưa thích cụ thể. Người ta thường dùng các loại mồi có màu kết hợp giữa xanh da trời, hồng, trắng để trolling, nhưng đây không phải là màu mà cá Thu ưa thích. Loại cá này có xu hướng bị hút vào các màu kết hợp giữa đỏ - đen và tím - đen. Váy áo cao su của mồi Jig có các màu này thường rất dễ bị tấn công.

Braid Marauder, loại mồi thường được chọn đi thám thính bằng cách trolling

Khi đã bắt được một con cá Thu bằng trolling, đừng tiếp tục kéo mồi chạy theo tàu một cách bất định nữa. Thật ra cá Thu là loài không đi theo đàn lớn, chúng có xu hướng tụ tập với nhau trong cùng một khu vực, vì vậy sau khi bắt được một con, hãy nhanh chóng tìm kỹ khu vực đó trước khi dời đi. Dùng dây ngọn kim loại đơn sợi để cột mồi câu. Dây mono không có cơ hội với loại cá hung hãn này ngay cá khi dùng với lưỡi vòng (circle hook). Chúng hầu như luôn luôn trốn thoát được nếu không có dây kim loại làm dây ngọn.

Hãy theo dõi đầu cần một cách chú tâm. Nếu bạn cảm thấy đầu cần bị kéo xuống đột ngột rồi nhanh chóng đàn hồi trở lại, hãy đưa máy vào chế độ ống dây tự do và cho phép mồi chìm xuống một vài giây. Rồi sau đó jig mồi 1 hoặc 2 lần. Cá Thu có thói quen thích xé con mồi ra làm 2 nửa, vị trí táp mồi thường là ngay phía sau lưỡi câu, ăn một nửa trước rồi vòng lại ăn tiếp nửa còn lại, do đó bạn cần phải hành động nhanh.

Trở lại câu chuyện của Colin Sarfeh, khi thấy có động tĩnh từ cần trolling, thuyền trưởng Andy Cates cho tàu lướt chậm lại cùng lúc đó, các câu thủ quăng mồi jig ra. Theo Colin, câu kiểu Jig casting này đặc biệt hiệu quả khi nhắm vào cá Thu, chỉ cần biết chờ đợi và quăng mồi ra khi thuyền trưởng “bật đèn xanh”. Mà phải quăng mồi vào điểm mà con cá vừa mới dính mồi trolling. Quăng mồi jig ra theo hướng nước chảy (thấy gió tạt vào mặt nghĩa là đã đứng đúng hướng) và luôn quan sát xung quanh khi quăng mồi jig ra, tránh gây bị thương cho bạn câu xung quanh. Khi mồi jig hoặc mồi “bomb” đã ở trong nước, họ để cho mồi chìm xuống khoảng 20-30 giây tùy theo độ sâu và dòng chảy. Luôn kết nối với mồi bằng cách cảm nhận những xung động ở dây câu. Những con cá Thu điên cuồng thường sẽ đón mồi trên đường mồi chìm xuống, biểu hiện bằng một cú chạm mạnh và nhanh, kéo mạnh hoặc một sự ngừng lại bất thường. Nếu một trong những dấu hiệu này xảy đến thì chuẩn bị thu dây thật nhanh cho đến khi dây căng để kết nối được với con cá nếu không sẽ mất mồi. Nếu cá không táp khi mồi jig chìm xuống, họ thu dây nhanh nhất có thể. Cá Thu là một trong những loài cá nhanh nhất đại dương vì vậy ngay cả khi đã quay máy nhanh nhất chưa chắc đã khuất phục được nó. Nếu con cá Thu đã cướp được mồi, nó sẽ rất nhanh và hung dữ vì thế cần phải lưu ý, đừng đóng lưỡi khi ở phía sau.

“Cá Thu thường sẽ cướp mồi jig của bạn từ một bên, nhai rào rạo, vị trí táp ở ngay khoảng giữa mồi giả và lưỡi câu. Nếu bạn cố đóng lưỡi, bạn sẽ có khả năng lôi mồi giả ra khỏi miệng cá. Chỉ cần tiếp tục quay máy chống lại đà đi tới của con cá cho đến khi dây câu bắt đầu tháo tuôn ra khỏi máy”, Collin chia sẻ. “Có lần, trong chuyến hải trình với tàu câu Excel 124 foot, tôi đã gặp một con cá Thu. Nó dẫn tôi chạy vòng quanh đuôi tàu rồi lên tới mũi tàu chỉ trong vài giây. Chạy rồi lặn xuống, rồi lại chạy, rất tinh ranh, khéo lẩn tránh. Nó chạy ở trên rồi ở dưới dây câu của các câu thủ khác nên bắt được chúng quả là bở hơi tai”.

Câu cá Thu bằng mồi giả thành công chính là kết quả của sự kết hợp giữa khoa học, nghệ thuật và bản năng tự nhiên của câu thủ

Trong những tình huống mà Colin vừa đề cập, tốt nhất là nên thuận theo con cá để tránh rối dây hoặc dây bị cắt đứt. Mặc dù cá Thu nhanh như một tia chớp nhưng nó chỉ chạy được vài vòng rồi dễ dàng bị lôi về tàu. Không giống như cá ngừ, kết cục bao giờ cũng khó khăn hơn nhiều so với lúc khởi đầu, cá Thu thường sẽ ngoan ngoãn nằm dưới ngọn lao mấu của người bắt cá. Điều quan trọng là không được nhấc đầu cá ra khỏi nước vì lưỡi câu có thể không nằm sâu hoặc đúng chỗ trong xương hàm cá.

Đó là tất cả những gì cần thiết để bắt cá Thu, từ lúc trolling nhử mồi cho đến khi đưa chúng về tàu. Tỉ lệ thành công có sự kết hợp chặt chẽ giữa hiểu biết, lòng quyết tâm và cả may mắn để lai dắt chúng về tàu an toàn. Khi đóng lưỡi, hãy nhớ là phải quay thu dây, quay, quay nhanh. Kỹ thuật câu cá Thu bằng Jig Casting này không chỉ cải thiện mức độ thành công trong việc bắt cá Thu mà còn cho bạn một cảm giác rằng nếu đã thực thi kiểu này rồi thì sẽ không muốn làm bất kỳ cách nào khác nữa.

VietnamFishingReview

Bài viết liên quan:
- Muôn kiểu jigging (Bài 1 – Shore Jigging)
- Muôn kiểu Jigging (Bài 2: Jig – kỹ nghệ bắt cá)